ลุถึงซึ่งสังขาร (Reaching the body)
แล้ววันหนึ่ง ผมก็ได้มีโอกาสพบเพื่อน หลังจากที่ห่างกันไปกว่า 40 ปี ..
เขายื่นบัตรให้ผมดู....
"เพื่อนเป็นคนแรกที่ได้เห็น" เขากล่าวถึงสิ่งที่ทำให้ผมถึงกับอึ้ง !!
สมมติว่าเพื่อนคนนี้ชื่อ "ส"....
"ส" เรียนวิชาครูขั้นพื้นฐานอยู่ด้วยกันกับผมเพียง 2 ปี แล้วพวกเราก็แตกไลน์ (Line) ไปตามความชอบ ความรัก ซึ่งหลังจากนั้น ผมก็ไม่มีโอกาสรู้เส้นทางชีวิตของเพื่อน "ส" อีกเลย
ส่วนผม อยากเรียนรู้เรื่องของ "ชีวิต" อย่างเป็นรูปธรรม แบบตรงไปตรงมา จึงเลือกเรียนวิชาชีววิทยาเป็นวิชาเอก และเรื่องแรกในสาขาวิชาที่เรียนก็คือ เรื่องเซลล์ (Cell)
เซลล์คือ หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตทั้งหลายทั้งปวง ร่างกายมนุษย์ประกอบขึ้นจากเซลล์ ภาวะความเจ็บป่วยทั้งหลาย เกิดเพราะเซลล์เสื่อมสภาพ....
ในปี 2013 นักวิจัยได้ตัวเลขใหม่จากการคาดคะเนว่า ร่างกายมนุษย์เรามีเซลล์อยู่มากถึง 37 ล้านล้านเซลล์ โดยแบ่งตัวแบบทวีคูณมาจากเซลล์ไข่ (Ovum) เพียงเซลล์เดียว
เพราะเซลล์มีชีวิต เราจึงสามารถเพาะเซลล์เทียมขึ้นมาได้ ที่เรียกว่า เพาะเลี้ยงเซลล์ ผลลัพธ์คือ ทำให้จำนวนเซลล์เพิ่มขึ้นมาได้เท่านั้น ไม่ใช่การทำให้เกิดมนุษย์ขึ้นมาใหม่อีกคนหนึ่ง
เซลล์มนุษย์เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้กับการทดลอง แต่การสร้างเซลล์ของมนุษย์ไว้ทดลองเป็นเรื่องยาก
จนล่วงเวลามาถึง 70 ปี จุดพลิกผันก็เกิดขึ้น เมื่อการเพาะเลี้ยงเซลล์ จากร่างกายมนุษย์ประสบความสำเร็จเป็นครั้งแรก โดยเซลล์ดังกล่าวได้รับการตั้งชื่อว่า "เซลล์เฮลา" (HeLa Cell)
เซลล์เฮลา นำมาจากชื่อของ เฮนเรียตตา แลคส์ (Henrietta Lacks) สตรีเชื้อสายแอฟริกัน ซึ่งเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งในปี 1951 ชื่อ Hela นำมาจาก He (nrietta) La (cks)...
เธอเข้ารับการรักษามะเร็งปากมดลูกในโรงพยาบาล และเพื่อที่จะวินิฉัย แพทย์ได้เก็บตัวอย่างเซลล์จากส่วนของเนื้องอก เพื่อส่งต่อไปให้ผู้เชี่ยวชาญด้านเซลล์ตรวจ
เซลล์มะเร็งเป็นเซลล์ที่เพิ่มจำนวนได้แบบอนันต์ และเป็นอันตรายกับร่างกายของเรา..
ในขณะที่เซลล์ปกติของร่างกายของมนุษย์จะหยุดการแบ่งตัว เมื่อการแบ่งตัวของเซลล์ได้ครบตามจำนวนคือ 37 ล้านล้านเซลล์
ดังนั้น เซลล์มะเร็งจึงอยู่นอกเหนือกลไกการควบคุมการแบ่งตัวของเซลล์ แต่นักวิจัยหาได้จำนนต่อข้อจำกัดที่เกิดขึ้นไม่
พวกเขาได้นำคุณลักษณะการเพิ่มจำนวนแบบไร้ขีดจำกัดของเซลล์มะเร็งมาใช้ประโยชน์ ในการทดลอง
ทุกวันนี้ มีเซลล์แบบนั้นอยู่มากมายนับหมื่นชนิด แต่ละชนิดมีชื่อเรียกเป็นของตนเอง
แต่ถ้ากล่าวถึงเซลล์ชนิดแรกสุด ก็คือ เซลล์เฮลา....
เนื่องจากครั้งนั้น แพทย์ยังไม่สามารถบอกแก่สาธารณะได้ว่า เซลล์เฮลา เป็นเซลล์ตัวอย่างที่เก็บมาจากร่างกายของ แลคส์
เพราะกฏหมายไม่อนุญาต จนเวลาล่วงเลยมาจนถึงปี 1970 หรือ 20 ปีให้หลัง นับจากวันที่เก็บตัวอย่างแล้ว จึงสามารถประกาศความจริงแก่สาธารณะได้...
อย่างไรก็ตาม ในท้ายที่สุดมะเร็งปากมดลูกก็คร่าชีวิตของแลคส์ไปจนได้
ทว่าเซลล์ที่เหลืออยู่ หลังจากที่เจ้าตัวเสียชีวิต ที่เรียกว่า เซลล์ไลน์ (Cell Line) ได้นำไปสู่การค้นพบมากมาย รวมถึง สร้างความก้าวหน้าในอุตสาหกรรมการดูแลสุขภาพ ที่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด มันทำให้การทดลองที่ไม่ต้องพึ่งพาร่างกายคนที่ยังมีชีวิตกลายเป็นสิ่งที่เป็นไปได้....
ปัจจุบัน ชีวิตนักเรียนครูร่วมรุ่นได้สลายรูปขันธ์ไปนานแล้ว ตั้งแต่เราแยกจากกันเมื่อ 50 ปีก่อนหน้า..จะเหลืออยู่ก็แต่ Cell Line ของพระนคร 76 ที่จะสร้างคุณูปการแก่ชาวโลก ดุจดัง Cell Line เฮลา ในปี 1951
"ทุก ๆ อย่างกำลังเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ไม่มีสิ่งไหนที่ครูจะครอบครองมันไว้ได้ ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงภายใต้เงื่อนไขของกาลเวลา ทุกวินาทีที่เปลี่ยนไป คือการเปลี่ยนแปลงตลอด และเวลาผ่านไปเร็ว ชีวิตของเราจึงสั้นมาก มากเกินกว่าที่จะมีชีวิตอย่างไม่มีความสุข" - Pui Vietrio
....................................
ทั้งที่ผมยังอึ้งค้างอยู่ "ส" ก็พูดว่า
"ผมได้มอบร่างกายให้โรงพยาบาล...หลังเสียชีวิตแล้ว"
"สุดยอดเลยเพื่อน" ผมอุทาน ออกมาด้วยความซาบซึ้งใจ
"ส" แตกต่างจากเฮนเรียตตา แลคส์ ก็เพียงแต่แลคส์ ไม่มีโอกาสได้รู้ตัวล่วงหน้า ถึงความเป็นเซลล์ไลน์ ของเธอ.. แต่เพื่อน "ส" นั้นแสดงเจตนาที่จะ "เป็น" ทั้งที่ยังลืมตาอยู่
ผมจึงขอคารวะ "เพื่อนพระนคร Cell Line คนนี้ ที่สอนวิชาชีววิทยา ด้านจิตวิญญาณให้กับผมอย่างตรงไปตรงมา.......สาธุ
อ้างอิง :
ทะมทสึ โยชิฌมริ.(2565). ร่างกายดีระดับเซลล์ .LIFE SCIENCE. [ผู้แปล : อนิษา เกมเผ่าพันธ์ จาก NAKAIKI SEZARUO ENAI JIDAI NO SEIMEI KAGAKU KOGI. ]. กรุงเทพฯ:
อัมรินทร์เฮลท์ อัมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง.
Pui Vietrio. ครูยอมแล้วลูก. TikTok. Page.
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น