ลักษณะของ "งานปลอม" (Fake Work) ในวงการศึกษาไทย -ศุภโชค ปิยะสันติ์ Ep. 2

             คุณศุภโชค ปิยะสันติ์ ได้อธิบายลักษณะของ "งานปลอม" (Fake Work) ในวงการศึกษาไทยไว้อย่างชัดเจนในหนังสือ "Stop Fake Work in Education" โดยเน้นย้ำว่างานเหล่านี้เป็นภาระงานที่ไม่ได้สร้างคุณค่าหรือส่งผลโดยตรงต่อการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนของผู้เรียน แต่กลับเป็นงานที่เน้นการทำเพื่อตอบสนองระบบ หรือเพื่อให้ดูเหมือนว่ามีการทำงาน 

รายละเอียด:

การจัดทำเอกสารประเมินที่ซับซ้อนเกินความจำเป็น:

       รายละเอียด: ครูและบุคลากรทางการศึกษาต้องใช้เวลาจำนวนมากในการจัดทำเอกสาร หลักฐาน รายงาน หรือแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) ที่ซับซ้อนและมีปริมาณมาก เพื่อตอบสนองต่อระบบการประเมินวิทยฐานะ การประเมินสถานศึกษา หรือการประเมินผลการปฏิบัติงาน

ลักษณะงานปลอม: เอกสารเหล่านี้มักเน้นปริมาณและความถูกต้องตามรูปแบบ มากกว่าคุณภาพเนื้อหา หรือการสะท้อนผลลัพธ์ที่แท้จริง ไม่ได้ถูกนำไปใช้เพื่อพัฒนาการสอนหรือปรับปรุงคุณภาพอย่างจริงจัง

การเข้าอบรมที่ไม่เกิดประโยชน์จริง:

       รายละเอียด: การเข้าอบรม สัมมนา หรือประชุมเชิงปฏิบัติการต่างๆ ที่มีวัตถุประสงค์ไม่ชัดเจน เนื้อหาไม่ตรงกับความต้องการของครู หรือไม่สามารถนำไปปรับใช้ในการจัดการเรียนการสอนได้จริง

ลักษณะงานปลอม: หลายครั้งการเข้าอบรมเป็นเพียงการสะสมชั่วโมง หรือเพื่อให้มีใบประกาศนียบัตรเพื่อประกอบการขอวิทยฐานะ หรือเป็นไปตามนโยบายจากส่วนกลาง โดยไม่ได้เกิดการเรียนรู้ หรือการพัฒนาทักษะที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการสอนที่ดีขึ้น

การจัดกิจกรรมที่เน้นภาพลักษณ์มากกว่าสาระ:

       รายละเอียด: การจัดกิจกรรมในโรงเรียน เช่น พิธีเปิด/ปิด การต้อนรับคณะกรรมการ การจัดงานอีเวนต์ต่างๆ ที่ใช้ทรัพยากรทั้งเวลา เงิน และแรงงานจำนวนมาก แต่มีเป้าหมายหลักคือการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อภายนอก หรือเพื่อรับการตรวจเยี่ยม/ประเมิน มากกว่าการส่งเสริมการเรียนรู้หรือพัฒนาผู้เรียนโดยตรง

ลักษณะงานปลอม: กิจกรรมเหล่านี้มักเป็นไปเพื่อ "โชว์" หรือสร้างความประทับใจชั่วคราว ไม่ได้ฝังรากลึกหรือสร้างผลลัพธ์ที่ยั่งยืนในการพัฒนาผู้เรียน

 การรายงานผลที่ไม่สะท้อนความจริง:

       รายละเอียด: การจัดทำรายงานผลการปฏิบัติงาน รายงานโครงการ หรือรายงานการประเมินตนเอง (SAR) ที่มักจะถูก "แต่งเติม" หรือ "ปรับปรุง" ข้อมูลให้ดูดีกว่าความเป็นจริง เพื่อให้ผ่านเกณฑ์การประเมิน หรือเพื่อให้ผู้บริหารพึงพอใจ

ลักษณะงานปลอม: การรายงานที่ไม่ตรงกับความเป็นจริงทำให้ไม่สามารถระบุปัญหาที่แท้จริงและวางแผนการแก้ไขได้อย่างถูกต้อง ส่งผลให้การพัฒนาหยุดชะงัก หรือเกิดความผิดพลาดในการตัดสินใจเชิงนโยบาย

ภาระงานอื่นๆ ที่ทำให้ครูต้องใช้เวลากับงานธุรการมากกว่าการสอน:

      รายละเอียด: งานจิปาถะต่างๆ ที่ครูต้องรับผิดชอบ นอกเหนือจากการสอนโดยตรง เช่น งานธุรการเอกสาร งานพัสดุ งานสารบรรณ งานเวรยาม งานประชาสัมพันธ์ งานจัดซื้อจัดจ้าง หรือการเข้าร่วมประชุมที่ไร้สาระ

 

ลักษณะงานปลอม: ภาระงานเหล่านี้เบียดบังเวลาที่ครูควรจะได้ใช้ไปกับการเตรียมการสอน การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการสอน การดูแลนักเรียนรายบุคคล หรือการพัฒนาตนเอง ทำให้ครูไม่มีเวลาเพียงพอที่จะทำ "งานจริง" ที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียน

โดยรวมแล้ว ศุภโชค ปิยะสันติ์ ชี้ให้เห็นว่า "งานปลอม" เหล่านี้เป็นผลพวงมาจากระบบราชการที่ซับซ้อน การเน้นการตรวจสอบเชิงปริมาณ วัฒนธรรมองค์กรที่ขาดการมุ่งเน้นผลลัพธ์ที่แท้จริง และความกลัวที่จะไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบ ซึ่งล้วนแต่ทำให้ครูต้องทำงานที่ไม่เกิดประโยชน์ต่อผู้เรียน และส่งผลให้คุณภาพการศึกษาโดยรวมไม่ได้รับการพัฒนาเท่าที่ควร