ประเทศไทยกับการสูญเสียปีสุขภาวะ

            ไม่ว่าตอนนี้คุณจะรู้สึกอย่างไรในชีวิต แม้จะมีทัศนคติเชิงบวก และวิถีชีวิตที่ดี แต่คุณก็มีโรค มันจะตามคุณทันในอีกไม่นาน เว้นแต่จะมีการจัดการบางอย่าง..." (เดวิด เอ.ซินแคลร์และแมทธิว ดี. ลาพลานเต้, 2568)

       จากข้อมูลที่พบ ประเทศไทยมีการสูญเสียปีสุขภาวะไปจากหลายสาเหตุหลักๆ ดังนี้:

1. โรคไม่ติดต่อ (Non-Communicable Diseases - NCDs):

     โรคไม่ติดต่อ เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง, โรคมะเร็ง, โรคเบาหวาน, และโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ในประเทศไทย โดยคิดเป็น 74% ของการเสียชีวิตทั้งหมด

      ความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร (ก่อนอายุ 70 ปี) จากโรคไม่ติดต่อหลัก 4 โรค (โรคหัวใจและหลอดเลือด, เบาหวาน, โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง และมะเร็ง) ในประเทศไทยอยู่ที่ 14% (18% สำหรับผู้ชาย และ 11% สำหรับผู้หญิง)

2. โรคไตเรื้อรัง:

     มีการสูญเสียปีสุขภาวะจากโรคไตเรื้อรังเพิ่มขึ้นถึง 3 เท่า ในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา และปัจจุบันโรคไตเรื้อรังเป็นสาเหตุของการสูญเสียปีสุขภาวะมากกว่าโรคมะเร็งและโรคหลอดเลือดหัวใจ

3. ปัจจัยเสี่ยงด้านสุขภาพ:

    การขาดกิจกรรมทางกาย: เป็นสาเหตุสำคัญของการสูญเสียปีสุขภาวะ โดยในปีหนึ่งมีการสูญเสีย DALYs (Disability-Adjusted Life Years) จากสาเหตุนี้ถึง 298,630 ปี (158,971 ปีในผู้ชาย และ 139,659 ปีในผู้หญิง)

4. อายุคาดเฉลี่ยที่มีสุขภาพดี:

    ในปี 2562 มีการคาดการณ์ว่า ผู้ชายไทยมีอายุคาดเฉลี่ยที่มีสุขภาพดีเมื่อแรกเกิดอยู่ที่ 66 ปี และผู้หญิงไทยอยู่ที่ 71 ปี ซึ่งน้อยกว่าอายุคาดเฉลี่ยโดยรวม

5. สาเหตุการตายหลัก (ปี 2562):

    ถึงแม้จะไม่ใช่การสูญเสียปีสุขภาวะโดยตรง แต่สาเหตุการตายเหล่านี้บ่งชี้ถึงโรคและภาวะที่ทำให้เกิดการสูญเสียปีสุขภาวะได้เช่นกัน โดย 10 อันดับแรก ได้แก่:

      * โรคติดเชื้อ

      * โรคมะเร็ง

      * โรคเบาหวาน

      * โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

      * โรคหัวใจขาดเลือด

      * โรคหลอดเลือดสมอง

      * การทำร้ายตนเองและความรุนแรงระหว่างบุคคล

        จากข้อมูลเหล่านี้ จะเห็นได้ว่าประเทศไทยเผชิญกับความท้าทายในการรักษาและส่งเสริมสุขภาพของประชาชน โดยโรคไม่ติดต่อและปัจจัยเสี่ยงด้านสุขภาพที่เกี่ยวข้องมีบทบาทสำคัญในการทำให้เกิดการสูญเสียปีสุขภาวะ