รายงานการวิเคราะห์ผลการพัฒนาคุณภาพการศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568

รายงานการวิเคราะห์ผลการพัฒนาคุณภาพการศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568

ผู้จัดทำ: คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.)

Exclusive Summary 

        คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.) สพม.บุรีรัมย์ ได้ดำเนินการประเมินผลการพัฒนาคุณภาพการศึกษาภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568 ตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และนโยบายเขตพื้นที่ “พื้นที่คุณภาพ สิ่งแวดล้อมดี สร้างคนดี มีความสุข”

         ผลการประเมินโดยรวมอยู่ในระดับ ยอดเยี่ยม (Excellent Level) โดยมี คะแนนเฉลี่ยรวม 4.864 จาก 5.00 สะท้อนถึงความเข้มแข็งของระบบบริหารจัดการและการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในพื้นที่การศึกษา

         นอกจากนี้ ผลคะแนนยังสะท้อนว่า สพม.บุรีรัมย์ มี “เสถียรภาพของคุณภาพสูง” (High-Level Stability) — หมายถึงคุณภาพการศึกษาคงอยู่ในระดับยอดเยี่ยมต่อเนื่อง ไม่เพียงเป็นความสำเร็จเชิงปริมาณ แต่ยังสะท้อนถึงการพัฒนาเชิงระบบในมิติของนโยบาย การบริหารจัดการ และการนิเทศภายใน

1. บทนำ

     การพัฒนาคุณภาพการศึกษาในระดับเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เป็นภารกิจสำคัญของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ (สพม.บุรีรัมย์) เพื่อให้สอดคล้องกับ นโยบายกระทรวงศึกษาธิการ “เรียนดี มีความสุข” นโยบายสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และ จุดเน้นของเขตพื้นที่ ภายใต้แนวคิด “พื้นที่คุณภาพ สิ่งแวดล้อมดี สร้างคนดี มีความสุข” การดำเนินงานในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568 จึงมุ่งเน้นการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาที่เชื่อมโยงระหว่าง ผลลัพธ์ (Outcomes) และ กระบวนการพัฒนา (Process) เพื่อให้เกิดคุณภาพการศึกษาอย่างยั่งยืน

2. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงสถิติ

     ข้อมูลคะแนนเฉลี่ยรายสหวิทยาเขต

ประโคนชัย 4.833, หนองกี่ 4.917, เมืองบุรีรัมย์ 4.950, ลำปลายมาศ 4.929, นางรอง 4.917, สตึก 4.896, พุทไธสง 4.714, กระสัง 4.861, ละหานทราย 4.762

     ค่าสถิติพื้นฐาน

     ค่าเฉลี่ย (Mean) = (4.833 + 4.917 + 4.950 + 4.929 + 4.917 + 4.896 + 4.714 + 4.861 + 4.762) ÷ 9 = 4.864

       ค่ามัธยฐาน (Median) = 4.896

       ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) ≈ 0.076

     การตีความผล

      ค่าเฉลี่ยระดับ 4.864 อยู่ในช่วง 4.50–5.00 ซึ่งเป็น ระดับคุณภาพยอดเยี่ยม และมี SD ต่ำ แสดงว่าคุณภาพการศึกษามี ความสม่ำเสมอสูง ระหว่างสหวิทยาเขตทุกแห่ง โดยไม่มีความแปรปรวนมาก ซึ่งสะท้อนถึงความเข้มแข็งของระบบบริหารและการนิเทศในระดับพื้นที่

3. การวิเคราะห์ตามนโยบายและจุดเน้น

     นโยบายคะแนนเฉลี่ยระดับคุณภาพการตีความ“เรียนดี มีความสุข” (กระทรวงศึกษาธิการ) 4.587 ยอดเยี่ยม โรงเรียนพัฒนากระบวนการเรียนรู้เชิงรุกและการดูแลนักเรียนอย่างรอบด้าน“สุขาดี มีความสุข” (สพฐ.) 4.902 ยอดเยี่ยม สิ่งแวดล้อมในโรงเรียนได้รับการดูแลจนเกิดวัฒนธรรมแห่งความสุข “พื้นที่คุณภาพ” (สพม.บุรีรัมย์)

4.872 ยอดเยี่ยม ระบบบริหารจัดการพื้นที่และทรัพยากรเป็นแบบบูรณาการ “สิ่งแวดล้อมดี”  4.968 ยอดเยี่ยมสูงสุดสภาพแวดล้อมปลอดภัย ส่งเสริมสุขภาวะของผู้เรียน “สร้างคนดี” 4.952 ยอดเยี่ยม มีการปลูกฝังคุณธรรมและค่านิยมร่วมในโรงเรียน“มีความสุข” 4.904 ยอดเยี่ยม ชุมชนการเรียนรู้ในโรงเรียนส่งเสริมสุขภาวะและความผูกพัน 

สรุปภาพรวม:

       ค่าเฉลี่ยรวมทุกนโยบายเท่ากับ 4.864 (ยอดเยี่ยม) โดย 65 โรงเรียนอยู่ในระดับยอดเยี่ยม และ 1 โรงเรียนอยู่ในระดับดี สะท้อนว่า สพม.บุรีรัมย์สามารถขับเคลื่อนนโยบายสู่การปฏิบัติอย่างมีประสิทธิภาพและทั่วถึง

4. การประยุกต์แนวคิด Lead Collectively

     แนวคิด Lead Collectively (DeWitt & Nelson, 2025) เน้นการนำร่วมที่สร้างผลกระทบจาก “ความเชื่อสู่การลงมือทำและผลลัพธ์ที่เป็นจริง” การประยุกต์ใช้ใน สพม.บุรีรัมย์ ควรดำเนินการผ่าน

       4.1;การสร้างวัฒนธรรมทีมผู้นำร่วม (Collective Leadership Culture) ระหว่างผู้บริหารโรงเรียน ศึกษานิเทศก์ และ ก.ต.ป.น.

       4.2 การใช้ข้อมูลร่วมกัน (Shared Evidence System) เพื่อวิเคราะห์ผลการพัฒนาแบบเรียลไทม์

       4.3 การตัดสินใจเชิงข้อมูล (Data-informed Decision Making) เพื่อกำหนดแผนพัฒนาโรงเรียนที่ตรงจุด

        4.4 การนิเทศแบบโค้ชและพี่เลี้ยง (Coaching & Mentoring) เพื่อเสริมพลังครูและผู้นำการเรียนรู้

5. การใช้หลักฐานเชิงวิจัยจาก MetaX และแหล่งข้อมูลอื่น

      เพื่อให้ระบบการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศ (ก.ต.ป.น.) มีความแม่นยำและเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ ควร

      5.1 ใช้ฐานข้อมูล Visible Learning MetaX เพื่อวิเคราะห์ Effect Size ของแนวทางการสอนและการบริหาร

      5.2 พัฒนา ระบบ Learning Analytics เพื่อเก็บข้อมูลพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียน

      5.3 นำผลวิเคราะห์มาใช้กำหนด แนวทางนิเทศเชิงลึก (Deep Coaching) ที่สอดคล้องกับบริบทโรงเรียน

6. สรุปและข้อเสนอแนะ

     ผลการประเมินชี้ว่า สพม.บุรีรัมย์ มีความก้าวหน้าอย่างโดดเด่นในทุกมิติของการพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยเฉพาะในด้านสิ่งแวดล้อมและการสร้างคนดี ซึ่งสะท้อนถึงการบริหารจัดการเชิงระบบและความร่วมมือจากทุกภาคส่วน

      อย่างไรก็ตาม เพื่อความยั่งยืน ควร

      6.1 พัฒนาระบบฐานข้อมูลกลางเพื่อเชื่อมโยงข้อมูลจากทุกโรงเรียน

      6.2 ยกระดับการวิเคราะห์เชิงลึกด้วยเครื่องมือทางสถิติและวิจัยปฏิบัติการ

      6.3 เสริมบทบาทของ ก.ต.ป.น. ให้เป็น “ผู้นำการเรียนรู้เชิงระบบ (System Learning Leader)”

      6.4 ใช้ผลประเมินเป็นฐานในการพัฒนาเชิงนโยบายอย่างโปร่งใสและตรวจสอบได้

เอกสารอ้างอิง

Corwin. (2024). Visible Learning MetaX. www.visiblelearningmetax.com

DeWitt, P.M. & Nelson, M. (2025). Lead Collectively: From Belief to Action to Impact.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์. (2568). รายงานการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา ภาคเรียนที่ 1/2568