ความเป็นผู้นำของโรงเรียน (School Leadership)

    " ผู้นำโรงเรียนจำเป็นต้องได้รับการคัดเลือกและฝึกอบรมอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อนำเอาสิ่งที่ดีที่สุดออกมาจากครูและโรงเรียนของตน  (School leaders need to be effectively recruited and trained to bring out the best in their teachers and schoos. ) " 

    

      กล่าวกันว่า ผู้นำโรงเรียนเป็นปัจจัยสำคัญอันดับสองที่มีต่อการพัฒนาการเรียนรู้ ในการประชุม School Leadership Matters Summit 2024 โดย GEM (5 - 7 พฤศจิกายน 2567) และการประชุมการศึกษาโลก 2024 (31 ตุลาคม - 1 พฤศจิกายน 2567) ที่เมืองฟอร์ตาเลซา ประเทศบราซิล ได้บันทึกแนวคิดเกี่ยวกับความเป็นผู้นำของโรงเรียนของประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกไว้หลายมิติ สรุปได้ดังนี้ 

       1. มีการใช้คำศัพท์ต่างๆ เพื่อกำหนดผู้อำนวยการโรงเรียนในระเบียบข้อบังคับของประเทศแม้ว่าคำว่า "ผู้อำนวยการ" จะแพร่หลายทั่วโลกซึ่งสะท้อนถึงประเพณีและโครงสร้างการศึกษาที่หลากหลาย แต่ก็มีการใช้คำศัพท์อื่นๆ เช่น "หัวหน้าโรงเรียน" "ครูใหญ่" "ผู้อำนวยการโรงเรียน" หรือ "

ผู้จัดการโรงเรียน" ด้วยเช่นกัน 

อธิบายภาพ : ใครคือผู้นำทางการศึกษา

       2. มิติหลักทั้งสี่ประการของความเป็นผู้นำในโรงเรียน (กำหนดความคาดหวัง ปรับปรุงการสอนและการเรียนรู้ ส่งเสริมความร่วมมือและสนับสนุนเจ้าหน้าที่) สะท้อนอยู่ในมาตรฐานวิชาชีพของผู้อำนวยการโรงเรียนในระดับต่างๆ ตัวอย่างเช่น 73% ของประเทศคาดหวังให้ผู้อำนวยการโรงเรียนวางแผนพัฒนาวิชาชีพ และ 78% คาดหวังให้ผู้อำนวยการโรงเรียนกำหนดวิสัยทัศน์และวัตถุประสงค์ของโรงเรียนที่ชัดเจน แต่มีเพียง 51% ของประเทศเท่านั้นที่คาดหวังให้ผู้อำนวยการโรงเรียนส่งเสริมความร่วมมือระหว่างครู 57% ให้ข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงการสอน และ 64% แบ่งปันผลการปฏิบัติงานของโรงเรียนและนักเรียนกับผู้ปกครอง 70% ของประเทศ คาดว่าผู้อำนวยการโรงเรียนจะประเมินครู

อธิบายภาพ : อะไรคือสิ่งที่โรงเรียนและผู้นำระบบต้องการทำ 

       3. มีการให้ความสำคัญอย่างมากกับประสบการณ์การสอนในการรับสมัคร ประมาณครึ่งหนึ่งของประเทศให้ความสำคัญกับประสบการณ์การสอนเพียงอย่างเดียว แต่ประมาณ 3 ใน 10 ประเทศยังพิจารณาประสบการณ์ด้านการจัดการ/การบริหารด้วย ในขณะที่เพียง 2% เท่านั้นที่พึ่งพาประสบการณ์ด้านหลังเพียงอย่างเดียว สามในสี่ของประเทศกำหนดให้ผู้อำนวยการโรงเรียนต้องเป็นครูที่มีคุณสมบัติครบถ้วน 

       4. กฎระเบียบของหลายประเทศกำหนดให้มีการคัดเลือกผู้อำนวยการโรงเรียนผ่านกระบวนการแข่งขันซึ่งใช้กันใน 63% ของประเทศทั้งในระบบการศึกษาระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ในขณะที่ 8% ใช้การคัดเลือกแบบแข่งขันแบบเปิดในระบบการศึกษาระดับประถมศึกษาเท่านั้น และ 3% ใช้ในระบบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาเท่านั้น 

       5. ความรับผิดชอบในการคัดเลือกผู้อำนวยการโรงเรียนมักจะอยู่ที่ระดับส่วนกลางโดยพบได้ในประเทศ 42% ในขณะที่ 23% อยู่ที่ระดับท้องถิ่น ในประเทศ 57% การตรวจสอบการแต่งตั้งยังเกิดขึ้นที่ระดับส่วนกลางอีกด้วย ในประเทศส่วนใหญ่ ผู้อำนวยการโรงเรียนของรัฐได้รับการว่าจ้างเป็นข้าราชการ (75%) แต่ในประเทศ 37% ได้รับการว่าจ้างด้วยสัญญาจ้างถาวร ประเทศ 66% กำหนดเงินเดือนมาตรฐาน และประมาณหนึ่งในสามกำหนดแรงจูงใจทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับอาชีพนี้ ประเทศ 78% มีการประเมินผู้อำนวยการโรงเรียนเป็นประจำ

       6. การฝึกอบรมมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเป็นผู้นำที่มีประสิทธิภาพในโรงเรียนทั่วโลก 88% ของประเทศกำหนดให้ผู้อำนวยการโรงเรียนต้องพัฒนาวิชาชีพอย่างต่อเนื่อง แต่มีเพียง 60% เท่านั้นที่กล่าวถึงการฝึกอบรมก่อนเข้าทำงาน และ 31% ที่ระบุถึงการฝึกอบรมเบื้องต้น การวิเคราะห์เนื้อหาของโปรแกรมการฝึกอบรม 142 โปรแกรมใน 92 ประเทศซึ่งเน้นที่มิติหลักทั้งสี่ของความเป็นผู้นำ พบว่าความเป็นผู้นำด้านการเปลี่ยนแปลง (42%) และด้านการสอน (47%) เป็นพื้นที่ที่ครอบคลุมมากที่สุด รองลงมาคือการพัฒนาบุคลากร (31%) และความเป็นผู้นำร่วมกัน (29%) มีเพียง 18% ของโปรแกรมเท่านั้นที่ครอบคลุมทั้งสี่มิติ

       7. ความเป็นผู้นำร่วมกันเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาโรงเรียนทั่วโลก 83% ของประเทศกำหนดให้ผู้ปกครองต้องมีส่วนร่วมในความเป็นผู้นำของโรงเรียน 62% กำหนดให้ชุมชนเป็นตัวแทนในคณะกรรมการโรงเรียน และประมาณครึ่งหนึ่งกำหนดให้มีสภานักเรียน ครูเข้าร่วมคณะกรรมการโรงเรียนใน 81% ของประเทศ และนักเรียน 57% ตามลำดับ การรวมกลุ่มกันกำลังเพิ่มขึ้น โดย 16% ของประเทศกำหนดให้มีตัวแทนจากเพศและกลุ่มชนกลุ่มน้อย โดยเฉพาะในเอเชียกลางและเอเชียใต้

      สไตล์ภาวะผู้นำที่หลากหลาย ทำให้เกิดผลลัพธ์ทางการศึกษาที่มากมี จากความคาดหวังส่วนบุคคล สู่กระบวนการเชิงระบบ จะมีการสนับสนุน ปลูกฝังความหลากหลายอย่างเป็นกอบเป็นกำด้วยศักยภาพของภาวะผู้นำ และจะนำไปสู่การประกอบอาชีพที่หลากหลายด้วยเช่นกัน (Manos Antoninis, 2024) 

Reference: 

บันทึกแนวคิดของรายงาน GEM ปี 2024/25 [สืบค้น November 6, 2024]. https://education-profiles.org/https://translate.google.com/

Manos Antoninis. (2024). UNESCO Director of the Global Education Monitoring. School Leadership Matters Summit 2024.November 5   2024.