พลิกวิกฤตผลสัมฤทธิ์: สพม.บุรีรัมย์ใช้ PDIA/PLC ขับเคลื่อน 66 โรงเรียนสู่คุณภาพ “ยอดเยี่ยม”

พลิกวิกฤตผลสัมฤทธิ์: สพม.บุรีรัมย์ใช้ PDIA/PLC ขับเคลื่อน 66 โรงเรียนสู่คุณภาพ “ยอดเยี่ยม”

                         สุริยา เผือกพันธ์

1. บทสรุปสำหรับผู้บริหาร

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ (สพม.บุรีรัมย์) ภายใต้การกำกับติดตามของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.) ได้รายงานผลการดำเนินงานภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568 พบว่า โรงเรียนในสังกัดทั้ง 66 แห่ง ได้ยกระดับคุณภาพอย่างก้าวกระโดด โดยมีถึง 64 โรงเรียนได้ระดับคุณภาพ “ยอดเยี่ยม” และ 2 โรงเรียนอยู่ในระดับ “ดีเลิศ”

ฉxx

ความสำเร็จนี้เกิดจากการนำ กรอบ C-MIESE Approach (The Commitee for Monitoring, Inspecting, Evaluating,  and Supervising Educational Service Area) และกระบวนการ PDIA (Problem-Driven Iterative Adaptation) เชื่อมโยงกับวงจร PDCA และกลไก PLC (Professional Learning Community) มาใช้ในการพัฒนาอย่างเป็นระบบ ส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนและคุณภาพการจัดการศึกษามีความก้าวหน้าในทุกด้าน

คะแนนเฉลี่ยรวมทั้งเขตพื้นที่อยู่ที่ 4.866 ระดับยอดเยี่ยม สะท้อนถึงความแข็งแรงของระบบการติดตามและพัฒนาคุณภาพการศึกษา ที่มุ่งเน้นทั้งผลสัมฤทธิ์และความสุขของผู้เรียนควบคู่กัน

2. ประเด็นสำคัญที่ค้นพบ

    2.1 ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน

           คะแนนเฉลี่ยด้านวิชาการ 4.841 ระดับยอดเยี่ยม

           จุดแข็ง: การจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) ได้คะแนนสูงสุด 4.968

           จุดที่ต้องพัฒนา: การส่งเสริมการอ่านทุกที่ทุกเวลา ได้คะแนนต่ำสุด 4.589

      2.2 ด้านงบประมาณ

             คะแนนเฉลี่ย 4.944 ระดับยอดเยี่ยม ทุกตัวชี้วัดอยู่ในระดับสูง สะท้อนถึงระบบการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ

      2.3 ด้านการบริหารบุคคล

             คะแนนเฉลี่ย 4.975 สูงที่สุดในทุกด้าน โดยเฉพาะตัวชี้วัด “อัตรากำลัง ทะเบียนประวัติ และบำเหน็จความชอบ” ได้คะแนนเต็ม 5.00

     2.4 ด้านการบริหารทั่วไป

            คะแนนเฉลี่ย 4.785 ระดับยอดเยี่ยม จุดที่ควรพัฒนา: การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสนับสนุนการบริหารจัดการ ได้ 4.542

     2.5 นโยบายเฉพาะกิจ

           “เรียนดี มีความสุข” คะแนนเฉลี่ย 4.587

           “สุขาดี มีความสุข” คะแนนเฉลี่ย 4.902

3. บทเรียนสำคัญจากการดำเนินงาน

     3.1 ระบบมาตรฐานชัดเจนช่วยสร้างทิศทาง

          - การใช้กรอบ C-MIESE และบทบาทของ ก.ต.ป.น. ทำให้การติดตามมีมาตรฐาน วัดผลได้ชัดเจน

     3.2 การขับเคลื่อนด้วยข้อมูลจริง (Data-Driven Development)

          - การนำ PDIA และ PDCA มาใช้กับปัญหาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แสดงให้เห็นว่า การวิเคราะห์และแก้ไขปัญหาซ้ำ ๆ อย่างเป็นระบบนำไปสู่การพัฒนาที่จับต้องได้

     3.3 พลังของการมีส่วนร่วมและ PLC

           - หลัก “5 ร.” (ร่วมคิด ร่วมปฏิบัติ ร่วมนิเทศ ร่วมประเมินผล ร่วมปรับปรุงพัฒนา) และการจัด PLC ทำให้ครูได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เกิดการเปลี่ยนแปลงจากฐานรากของโรงเรียนจริง ๆ

     3.4 การพัฒนาคุณภาพแบบองค์รวม

            - ไม่เพียงแต่มิติทางวิชาการ แต่ยังคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม ความสุข ความปลอดภัย และความเท่าเทียม สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ “พื้นที่คุณภาพ สิ่งแวดล้อมดี สร้างคนดี มีความสุข”

4. ข้อเสนอแนะและ Call-to-Action

     - ต่อโรงเรียนในสังกัด: ควรเน้นเสริมการอ่านและการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้และการบริหารจัดการ ให้สอดคล้องกับบริบทโลกยุคดิจิทัล

      - ต่อครูและบุคลากรทางการศึกษา: สร้างวัฒนธรรมการทำงานแบบ PLC อย่างต่อเนื่อง ใช้ข้อมูลจริงในการปรับปรุงการสอน โดยเน้น Active Learning และการประเมินแบบ PISA

     - ต่อผู้บริหารเขตพื้นที่: เดินหน้าติดตามคุณภาพด้วยระบบ PDIA และ PDCA อย่างต่อเนื่อง พร้อมสนับสนุนนโยบายที่สร้างสมดุลระหว่าง “คุณภาพทางวิชาการ” และ “คุณภาพชีวิต”

      - ต่อสังคมและผู้ปกครอง: มีส่วนร่วมในกระบวนการพัฒนาโรงเรียน เช่น การสนับสนุนกิจกรรมอ่านหนังสือ กิจกรรมสร้างสุข และการเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์

ข้อสรุป: การติดตามและนิเทศการศึกษาครั้งนี้ไม่ใช่เพียงการประเมินผล แต่เป็น “เครื่องมือเชิงรุก” ที่ช่วยยกระดับคุณภาพการศึกษาอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง สพม.บุรีรัมย์จึงพร้อมก้าวสู่การเป็น “พื้นที่คุณภาพ” ที่สร้างคนดี มีความสุข และตอบโจทย์ความท้าทายในอนาคต

เอกสารอ้างอิง:

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์. (2568). รายงานผลการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.) ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2568.