บทบาทของผู้บริหารโรงเรียน : ผู้นำเชิงระบบ (Systemic & Instructional Leader) ในการพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียน..


      การพัฒนาโรงเรียนแบบองค์รวม( Holistic School Development)  กับการปฏิบัติจริงของ ครู (ผู้สอน) และ ศึกษานิเทศก์ (ผู้นิเทศ) ซึ่งใช้แนวคิดร่วมสมัยอย่าง Evidence-Informed Teaching, Coaching & Mentoring Supervision, Effect Size + Learning Analytics, มาบูรณาการในการพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียน  “บทบาทของผู้บริหารโรงเรียน”
 ควรเป็น ผู้นำเชิงระบบ (Systemic & Instructional Leader) ที่ทำหน้าที่เป็น “ตัวเชื่อม” และ “ตัวขับเคลื่อน” ให้เกิดการบูรณาการของข้อมูล การสอน และการนิเทศอย่างเป็นองค์รวม

บทบาทของผู้บริหารโรงเรียน

ภายใต้หลักการพัฒนาแบบองค์รวม (Holistic Development Model)

มิติ / บทบาทหลักของผู้บริหาร/ การดำเนินการที่เป็นรูปธรรม / ผลลัพธ์ที่คาดหวัง

1. ด้านนโยบายและทิศทาง (Vision & Alignment) กำหนด เป้าหมายคุณภาพผู้เรียน บนฐานข้อมูลจริง (Evidence-based Goal Setting) / ใช้ผลการวิเคราะห์ Effect Size / Learning Analytics ของโรงเรียนในแต่ละกลุ่มสาระมาวางแผนพัฒนา /  กำหนดเป้าหมายเชิงผลลัพธ์ (Outcome-based Goal) เช่น “ค่า ES ≥ 0.4 ทุกกลุ่มสาระ” / ทิศทางการพัฒนาโรงเรียนสอดคล้องกับข้อมูลจริงและสามารถวัดผลได้

2. ด้านการสนับสนุนครู (Teacher Empowerment) /เป็น ผู้นำการเรียนรู้ (Learning Leader) ที่ส่งเสริมให้ครูใช้หลัก Evidence-Informed Teaching - จัด PLC รายวิชาหรือรายระดับชั้น โดยให้ครูสะท้อนผลการสอนจากข้อมูลจริง (Learning Analytics) /  สนับสนุนให้ครูทดลองใช้กลยุทธ์ที่มี Effect Size สูง เช่น Feedback, Cooperative Learning ครูมีทักษะในการวิเคราะห์และใช้ข้อมูลเพื่อพัฒนาการสอน

3. ด้านการนิเทศภายใน (Instructional Supervision) สร้างระบบ Coaching & Mentoring ภายในโรงเรียนที่ต่อเนื่อง - แต่งตั้งครูพี่เลี้ยง (Mentor Teacher) / นิเทศแบบร่วมเรียนรู้ (Co-Teaching & Co-Observation) กับศึกษานิเทศก์/  ใช้แบบฟอร์มบันทึกผลการสังเกตการสอนร่วมกัน ครูรู้สึกได้รับการสนับสนุน ไม่ใช่ถูกประเมิน; เกิดวัฒนธรรมพัฒนาอย่างต่อเนื่อง

4. ด้านข้อมูลและการประเมิน (Data-informed Decision Making) ใช้ข้อมูล Effect Size + Learning Analytics เป็นฐานตัดสินใจ - พัฒนา Dashboard โรงเรียน ที่เชื่อมข้อมูลผลสัมฤทธิ์ พฤติกรรมการเรียนรู้ และผลสำรวจ /วิเคราะห์ผลก่อน–หลังทุกภาคเรียน และใช้ผลนั้นในการวางแผนพัฒนาครู โรงเรียนมีฐานข้อมูลการเรียนรู้ที่ตรวจสอบและใช้ต่อยอดได้จริง

5. ด้านวัฒนธรรมองค์กร (Learning Culture) สร้างวัฒนธรรม “เรียนรู้ร่วมกัน (Collaborative Learning Culture)” - จัดให้มี “วันเรียนรู้ของครู” (Teacher Learning Day) / ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนผลจาก Evidence-Informed Teaching /ยกย่องครูที่ใช้ข้อมูลพัฒนาและเห็นผลชัดเจน โรงเรียนเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization)

6. ด้านการมีส่วนร่วมและการสื่อสาร (Stakeholder Engagement) เชื่อมโยงเครือข่ายครู–นิเทศก์–ผู้ปกครอง–ชุมชน - นำเสนอผล Dashboard / รายงานผลพัฒนาแก่คณะกรรมการสถานศึกษาและชุมชน<br>- เปิดพื้นที่รับฟังข้อเสนอแนะจากผู้ปกครองและนักเรียน (Student Voice & Parent Feedback) โรงเรียนได้รับการยอมรับว่าโปร่งใสและมุ่งพัฒนาผู้เรียนจริง

7. ด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainability) วางระบบติดตามและสืบเนื่องผลการพัฒนา - กำหนดรอบการติดตาม (Monitoring Cycle) ทุก 6 เดือน/ สรุปผลเป็นรายงาน “School Evidence Report” สำหรับใช้ในการนิเทศต่อเนื่อง โรงเรียนมีระบบพัฒนาคุณภาพที่ยั่งยืนและตรวจสอบได้

 สรุป “บทบาทผู้บริหาร” ใน 3 ระดับสำคัญ

ระดับ /บทบาทหลัก/ เครื่องมือหลัก

1. เชิงนโยบาย (Strategic) กำหนดเป้าหมายและทิศทางการพัฒนาเชิงหลักฐาน Dashboard โรงเรียน, School Data Profile

2. เชิงปฏิบัติการ (Operational) สนับสนุนการทำงานของครูและศึกษานิเทศก์ให้ใช้ข้อมูลจริง PLC, Coaching & Mentoring, Lesson Study

3. เชิงประเมินผล (Reflective) ประเมินผลลัพธ์ด้วย Effect Size + Learning Analytics School Evidence Report, Action Plan

แนวทางปฏิบัติที่แนะนำ

1. ตั้งทีม Evidence-Based School Team (EBST)

มีตัวแทนครูแต่ละกลุ่มสาระ + ศึกษานิเทศก์ + ผู้บริหาร
เพื่อวิเคราะห์ข้อมูล ES และ Learning Analytics ร่วมกันทุกภาคเรียน

2. กำหนด “วงรอบการพัฒนา (PDCA)” ชัดเจน

P: ใช้ข้อมูล Needs Assessment → ออกแบบการสอน

D: ดำเนินการสอน + Coaching

C: วิเคราะห์ผลด้วย Effect Size / Learning Analytics

A: สรุปและปรับปรุงแนวทาง


3. ใช้ผลลัพธ์จริงในการสื่อสารกับคณะกรรมการสถานศึกษา เพื่อสร้างความเข้าใจว่า “การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน” มีหลักฐานรองรับจริง

สรุปสุดท้าย:

 ผู้บริหารโรงเรียนไม่จำเป็นต้อง “สอนแทนครู” หรือ “นิเทศแทนนิเทศก์”
แต่ควรเป็น ผู้นำเชิงระบบ (Systemic Leader) ที่ เชื่อมโยงข้อมูล (Data),
เสริมพลังครู (Empower Teachers),
สนับสนุนการนิเทศแบบร่วมมือ (Collaborative Supervision), และใช้หลักฐาน (Evidence) เป็นเข็มทิศนำทาง เพื่อให้โรงเรียนเป็น “องค์กรแห่งการเรียนรู้แบบองค์รวม” อย่างแท้จริงครับ 



ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

Transformative Learning: Reflections on 40 Years of Head, Heart, and Hands at โรงเรียนธารทองพิทยาคม

รูปภาพ
     ผู้ที่ลงมือปลูกต้นไม้ ทั้งที่รู้ว่าไม่มีโอกาสได้นั่งใต้ร่มเงาของมันนั้น อย่างน้อยที่สุดก็เป็นผู้ที่เริ่มจะเข้าใจในความหมายของชีวิต  - รพินทรนาถ ฐากุร       จาก โรงเรียนแห่งนี้ไปนาน 40 ปีแล้ว คราวนี้ (4 กุมภาพันธ์ 2568) ได้กลับมาอีกครั้งในสถานะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา สพม. บุรีรัมย์ ที่มี รอง ผู้อำนวยการเขตพื้นที่ฯ บุญชาย โชยรัมย์เป็นหัวหน้าคณะ ฯ....       ในระหว่างนั้น โรงเรียนให้บริการเด็กบ้านไกลด้วยการเปิดห้องเรียนที่ว่าง ให้เป็นหอพักเพื่อให้เด็ก (ชาย/หญิง) ได้อาศัย แทนการเดินทางไป-กลับระหว่างบ้านกับโรงเรียน..        นักเรียนส่วนใหญ่มีฐานะยากจน มาพักโรงเรียนเพียงนำข้าวสารใส่ถุงปุ๋ยเป็นเสบียงติดตัวมาเท่านั้น..ครูผู้ดูแลจึงออกแบบหลักสูตรโดยใช้ปัญหาการดำเนินชีวิตเป็นฐาน (Problem - based learning)              รอง ผอ. สพม บร. บุญชาย โชยรัมย์         การวิเคราะห์ปัจจัยเพื่อความอยู่รอดไม่ใช่เรื่องยากสำหรับเด็กเหล่านั...
อ่านเพิ่มเติม

การถกเถียงเรื่องโรงเรียนขนาดเล็กจบลงที่โรงเรียนเมืองแฝกพิทยาคม (The Small Schools Debate Ends at MFP School)

รูปภาพ
          หากทุกคนพบตนเองในที่ตนเองอยู่ความมหัศจรรย์จะบังเกิดขึ้น...           คณะ อนุกรรมการ ก.ต.ป.น. สพม.บร. ที่นำโดย รอง ผอ. สพม.บร. บุญชาย โชยรัมย์ เดินทางไปยังโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดเล็กที่อยู่ชายขอบ (Marginal School) เพื่อพิสูจน์ว่า มีคุณภาพต่ำกว่าโรงเรียนในเมือง แต่กลับพบว่า พวกเขาต้องเผชิญกับความจริงที่น่าตกตะลึงแทน....            โรงเรียนเมืองแฝกพิทยาคม อำเภอลำปลายมาศ จังหวัด บุรีรัมย์  มีนักเรียนทั้งหมดจำนวน  134 คน ครูจำนวน  12 คน มีห้องเรียน ม.ต้น และ ม.ปลาย จำนวน 6 ห้องเรียน เป็นโรงเรียนขนาดเล็ก อยู่ชายขอบพื้นที่บริการระหว่างอำเภอ มี ผอ. พลอยไพลิน สว่างพล เป็นผู้บริหาร...          ผอ. พลอยไพลิน สว่างพล           สังคมไทยมีทัศนคติที่หลากหลายเกี่ยวกับโรงเรียนขนาดเล็กที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลหรือชายขอบ ซึ่งมักจะมีความแตกต่างจากโรงเรียนขนาดใหญ่ในเมือง ทัศนคติเหล่านี้สามารถแบ่งออกได้เป็นหลายด้าน เช่น    ...
อ่านเพิ่มเติม

สิ่งมีชีวิตไม่จำเป็นต้องตาย...

รูปภาพ
                                              (1)         มี คำกล่าวที่ว่า เกรียงไกรเพียงใด ก็ใช่จะอยู่ค้ำฟ้า นั่นหมายความว่า สิ่งมีชีวิตทุกสิ่งจะต้องตายแน่แน่...        แม้ว่า..อาจจะทำใจได้ยากกับคำกล่าวนี้ แต่ "สิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่ได้ประโยชน์มากกว่า เมื่อเลือกที่จะตายบนเส้นทางของวิวัฒนาการ"          ซึ่งกว่าจะถึงวันนั้น สิ่งมีชีวิตใช่ว่าจะยอมจำนนง่าย ๆ เพราะบนเส้นทางวิวัฒนาการ มีสิ่งที่แสดงให้เห็นตลอดมาว่า สิ่งมีชีวิตต่างก็ขัดขืน ด้วยการรักษาภาวะความคงที่ไว้สุดฤทธ์ หรือเรียกอีกอย่างว่า ภาวะธำรงดุล       ภาวะธำรงดุลคือ ปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้มนุษย์มีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง หากสูญเสียความสามารถในการรักษาสภาวะต่าง ๆ ของร่างกายให้คงที่ มนุษย์ย่อมล้มป่วย และสาเหตุของความเจ็บป่วยมาจากเซลล์ เมื่อเซลล์ถูกจุลชีพก่อโรครุกรานเข้ามาทำลาย หรือทำให้หน่วยพันธุกรรมผิดเพี้ยน ภาวะธำรงดุลก็จะล่มส...
อ่านเพิ่มเติม